कलम क्र. १४.७.८

पुनर्वसन आणि खुल्या बाजारात विक्रीचे घटक

i) पात्र झोपडपट्टी / फरसबंदी-रहिवाशांच्या पुनर्वसनासाठी चटई निर्देशांक हे पुनर्वसन घटकासाठी आणि खुल्या बाजारात विक्रीच्या घटकासाठी मिळून दिले जाईल. दोन घटकांमधील गुणोत्तर हे खालील कलमानुसार असेल.

ii) पुनर्वसन घटकाचे अंगभूत क्षेत्र म्हणजे पुनर्वसन घटकाच्या एकूण बांधकाम क्षेत्रातूनया ह्या नियमांतील नियम 14.9.9(vi) मध्ये नमूद केलेले वगळता, परंतु पेअसेज, अंगणवाडी, आरोग्य केंद्र / चौकी, कम्युनिटी हॉल / व्यायामशाळा / फिटनेस सेंटर, कौशल्य विकास केंद्र, महिला उद्योजकता केंद्र, युवा केंद्र / ग्रंथालय, बालवाडी / सोसायटी ऑफिस, धार्मिक क्षेत्र हे गृह विभाजाच्या दिनांक ०५/०५/२०११ आणि १८/११/२०१५ च्या शासन निर्णयानुसार सरकारी संस्थेमार्फत किंवा चॅरिटेबल ट्रस्ट मार्फत चविलेजाणारे शाळा, दवाखाने, व्यायामशाळा, सहकारी गृहनिर्माण संस्थेसाठी 5% प्रोत्साहनपर व्यावसायिक क्षेत्र, आणि सामाजिक संस्था, सरकारी संस्था ह्यांच्यासाठी पुढील 5% प्रोत्साहनपर व्यावसायिक क्षेत्र, यांचा समावेश करून एकूण बांधकाम क्षेत्र होय.

iii) प्रोत्साहनात्मक चटई निर्देशांक/ अंगभूत क्षेत्र हा ज्या वर्षी उद्देश पत्र दिले आहे त्या वर्षाच्या ASR दरानुसार योजनेच्या क्षेत्रानुसार, विकसित जमिनीच्या दरावर आणि बांधकाम दरावर अवलंबून असेल.

iv) कोणत्याही झोपडपट्टी पुनर्वसन योजना अंतर्गत प्रकल्पासाठी पुनर्वसन घटक बांधण्याकरिता लागणारा चटई निर्देशांक आणि खुल्या बाजारात विक्रीच्या घटकासाठी लागणारा चटई निर्देशांक ह्यांची बेरीज करून मिळणारा चटई निर्देशांक किंवा ३.००, ह्या दोन्हीमधील अधिक चटई निर्देशांकला मंजुरी देण्यात येईल पण ह्याचा उपयोग करून कमितकमी एका हेक्टर मध्ये ५०० सदनिका बांधणे जरुरी राहील. CEO(SRA) प्रकल्पग्रस्त व्यक्तींसाठी किंवा इतर हेतूंसाठी सदनिकांचा मागणी करू शकतात अशा प्रकरणांमध्ये, किमान सदनिका घनता ६५०/हेक्टर ओलांडू शकते. FSI गणना सामान्य रीतीने पुनर्वसन आणि खुल्या बाजारात विक्रीच्या घटकांसाठी, नियमन क्रमांक १४.७.९ (vi) मध्ये नमूद केलेल्या गोष्टींचा लाभ देत केली जाईल. या नियमावलीच्या उपनियम क्रमांक १४.७.११ (vi) आणि १४.७.१३ (ii) मध्ये नमूद केलेली क्षेत्रे FSIच्या मोजणीसाठी समाविष्ट केली जाणार नाहीत आणि पुनर्वसन घटकाच्या मोजणीसाठी उक्त क्षेत्र समाविष्ट केले जातील. ज्या परिस्थितीत FSI त्याच साईटवर वापरली जाऊ शकत नाही अशा सर्व परिस्थितींमध्ये परवानगी मिळालेला FSI आणि जितका बांधणे शक्य आहे तो त्या FSI मधील फरक नियम ११.२ च्या तरतुदीनुसार, TDRच्या रूपात उपलब्ध केला जाऊ शकतो.

v) वरील तरतुदी (iv) असूनही, झोपडपट्टीवासीय संस्था / एनजीओ / विकासक ह्यांनी हाती घेतलेल्या योजनांमध्ये , उंचीवरील बंधने, फायदेशीर नसलेला प्लॉट यासारख्या अडचणींमुळे या योजनेसाठी ते विक्री घटकाऐवजी TDR घेऊ शकतात. संपूर्ण परवानगी असलेला FSI एकाच साइटवर वापरता येत नसेल तर त्याच साइटवर तो न वापरता त्याचा त्याच्या प्रमाणानुसार TDR घेतला जाऊ शकतो. तथापि, जेव्हा पुनर्वसन घटकाच्या एका पूर्ण इमारतीचे फ्रेमवर्क तयार केले गेले असेल किंवा पुनर्वसन घटकाचे १०% बांधकाम पूर्ण झाले असेल तेव्हाच TDRला परवानगी असेल. आणि पुनर्वसन घटकाच्या एकूण बांधकामाची पूर्तता होईपर्यंत कोणत्याही वेळी TDR हा पुनर्वसन घटकाच्या निर्मितीच्या ५० टक्क्यांपेक्षा जास्त दिला जाणार नाही. एकूण पुनर्वसन घटकाची पूर्तता झाल्यानंतर उर्वरित TDRला परवानगी दिली जाईल.

vi) पुनर्वसन घटक म्हणजे एसआरएसच्या तरतुदीनुसार, नियम १४.७.९ (vi) मध्ये नमूद केलेल्या गोष्टी वगळता, विनामूल्य देण्यात आलेल्या सर्व निवासी व अनिवासी सदनिका होय. आणि अंगणवाडी, आरोग्य केंद्र / चौकी, कम्युनिटी हॉल / व्यायामशाळा / फिटनेस सेंटर, कौशल्य विकास केंद्र, महिला उद्योजकता केंद्र, युवा केंद्र / ग्रंथालय विद्यमान पात्र धार्मिक संरचना, शाळा, दवाखाना, सार्वजनिक प्राधिकरणाद्वारे संचालित व्यायामशाळा किंवा चॅरिटेबल ट्रस्ट इ. यांचा समावेश पुनर्वसन घटकात, १४.७.१३ (i) आणि (ii) च्या तरतुदीनुसार, परंतु बांधकाम करण्यायोग्य डीपी आरक्षणाकरिता दिले गेलेले बिल्टअप क्षेत्र वगळता, केला जाईल.

vii) सार्वजनिक प्राधिकरणाच्या मालकीच्या जमिनीवर आणि एखाद्या महत्त्वपूर्ण सार्वजनिक हेतूसाठी आवश्यक आणि जिथे डीपी प्रमाणे बांधकाम करण्याची परवानगी नसेल अशा जमिनीवरील असलेल्या झोपडपट्ट्यांचे पुनर्वसन त्याच जागी करता येणार नाही. अशा ठिकाणी तो प्रकल्प एका बिनविरोध प्लॉट वर हाती घेता येईल, आणि या कारणास्तव राखीव केलेल्या जमिनीवर नियमन क्रं. ११.२ नुसार TDR जमीन मालकास मंजूर केला जाईल. या नियमनाच्या उद्देशाने BUA या नियमनाच्या नियम क्रमांक १४.७.८ (ii) नुसार असेल. अशा योजनेसाठी खालील अटी लागू असतील.

a) पुनर्वसन प्रकल्प SRA ने मंजूर केला आहे.

b) प्रकल्पाच्या अंमलबजावणीमध्ये बांधण्यात आलेले सदनिका शासनाच्या मालकीच्या जमिनीवर किंवा सार्वजनिक प्राधिकरण आणि महत्त्वपूर्ण सार्वजनिक हेतूसाठी आवश्यक असलेल्या जमिनीवरील झोपडपट्टीवासीयांना देण्यात येतात. आणि उद्देश पात्र जारी झाल्यापासून 270 दिवसांच्या आत एजन्सी झोपडपट्टीवासीयांना ओळखेल, असे अभिप्रेत आहे.

c) एखाद्या सार्वजनिक सार्वजनिक हेतूसाठी स्थलांतरित करण्याची आवश्यकता असणाऱ्या झोपडपट्टीवासीयांना ओळखण्यात एजन्सी जर अपयशी ठरली तर मग बांधलेल्या सदनिका खालील प्रमाणे देण्यात येतील.

i) ज्या भूमीवर प्रकल्प हाती घेण्यात आला आहे त्या जागेपासून २ किलोमीटरच्या अंतरावर शासकीय किंवा सार्वजनिक प्राधिकरणाच्या मालकीच्या जमिनीवरील झोपडपट्टीवासीयांना दिले जातील, किंवा

ii) शासनाच्या मालकीच्या जमिनीवर, महानगरपालिका हद्दीत असलेल्या झोपडपट्टीवासीयांना दिले जातील, किंवा

d) वरील सर्व मुद्यांमध्ये एक लक्षात घ्यावे कि झोपड्पट्टीवासियांचे स्थानांतरण हे एखाद्या विशिष्ट झोपडीधारकासाठी नसून ते अनेक झोपडीधारकांना एकत्र करून केले जाईल जेनेकी संपूर्ण जमीन भूखंड रिकामी होईल. या तरतुदी सार्वजनिक प्राधिकरण, वैधानिक प्राधिकरण, सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रम किंवा भारत सरकारच्या कोणत्याही विभागाने किंवा त्यापैकी कोणाबरोबर संयुक्त उद्यम असलेल्या मालकीच्या किंवा भाड्याने घेतलेल्या किंवा भाड्याने दिलेल्या जमिनीस देखील लागू आहेत. या नियमावलीच्या नियमन क्रमांक १४. ७. १४ (ii) अन्वये लागू असलेल्या पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी प्रीमियमची भरपाई जरुरी राहील.

e) कोणत्याही विक्री घटकास परवानगी नाही.

f) नगरपालिका भूमीवरील झोपडपट्ट्यांच्या बाबतीत, पालिका आयुक्तांकडून मुख्य कार्यकारी अधिकारी, SRA च्या अधिकारांचा वापर शासनाच्या पूर्व मान्यतेने करणे शक्य राहील.

viii) सर्व अरहिवासी अंगभूत क्षेत्रे किमान घनतेच्या मोजणीमध्ये समाविष्ट केली जातील परंतु 20.90 चौरस मीटरच्या प्रमाणात कार्पेट क्षेत्र एक सदनिका म्हणून गणले जाईल. पुढे प्रदान केलेले की झोपडपट्टी पुनर्विकासाच्या बाबतीत जेथे पात्र व्यावसायिक झोपडपट्टीवासी नाही आणि जिथे तळ मजल्यावर व्यावसायिक सदनिका उपलब्ध करणे शक्य आहे, अशा परिस्थितीत कार्पेट क्षेत्राच्या आकाराचे वाणिज्यिक PAP सदनिका 20.90 चौरस मीटर (225 चौरस फुट) किंवा आवश्यक आकाराचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी, SRA ठरविल्यानुसार प्रदान केले जाईल आणि ते SRAला विनामूल्य दिले जाईल.

ix) एखादी जमीन झोपडपट्टी पुनर्वसन क्षेत्र म्हणून घोषित केलेली किंवा झोपडपट्टी पुनर्वसन प्रकल्प मंजूर केले गेले असल्यास, जर ती सी.एस. क्रमांक किंवा सीटीएस क्रमांक किंवा एस. किंवा एफ.पी.संख्या यावर पसरली असल्यास ती सी.एस. क्रमांक किंवा सीटीएस क्रमांक किंवा एस. किंवा एफ.पी.संख्या यांचे नैसर्गिक एकत्रीकरण/ उपविभाग मानली जाईल, आणि अशा वेळी जमीन एकत्र करण्यासाठी / उपविभागासाठी स्वतंत्र मान्यता आवश्यक नाही.

x) जागेच्या भूखंडाच्या क्षेत्राचे प्रत्यक्ष मोजमाप केल्यानंतर सक्षम अधिकारी प्राधिकरणाद्वारे सीमा व झोपडपट्टी पुनर्वसन क्षेत्र घोषित केले जातील आणि घनता व मजल्याच्या जागेच्या निर्देशांकांच्या नियोजनासाठी नियोजन उद्देशाने ते स्वीकारले जाईल.

xi) मुख्य कार्यकारी अधिकारी, एसआरए आवश्यक असल्यास, झोपडपट्टी पुनर्वसन क्षेत्र म्हणून घोषित केलेल्या भूखंडाची सीमा समायोजित करू शकेल जेणेकरुन इमारतीच्या रचनेला अनुकूल असेल आणि या योजनेस योग्य प्रवेश प्रदान करेल.परंतु, DP रोड / मंजूर रेग्युलर रोड रोड अंतर्गत क्षेत्राचा विकास करण्याच्या योजनेत समावेश करण्यात येईल.

xii) झोपडपट्टी पुनर्वसन योजनेस मंजुरी मिळाल्यानंतर पुनर्वसन घटकासाठी स्वतंत्र भूखंड व मुक्त विक्री घटकाचे चिन्हांकित करणे आवश्यक असल्यास त्या भागाचा पुढील भाग केला जाऊ शकतो. या भूखंडावरील चौरस मीटरच्या दृष्टीने भूखंड क्षेत्र व अंगभूत क्षेत्र स्वतंत्रपणे भाडेतत्त्वाच्या करारामध्ये व अधिकारांच्या रेकॉर्डमध्ये नमूद केले जाईल.

xiii) जिल्ह्यातील सीटीएसओ / एसएलआर हे सुनिश्चित करतात की शासनाने ठरविलेल्या शुल्काच्या देयकावर शहर सर्वेक्षण पत्रक व मालमत्ता कार्ड त्यानुसार दुरुस्त केले जातील. आणि भूखंडांचे क्षेत्रफळ आणि अंगभूत मालमत्तेच्या मजल्यांचे एकूण क्षेत्र व टीडीआर दिलेला तपशील त्या भूखंडावर वापरल्या जाणार्‍या प्रत्येक भूखंडासाठी नवीन मालमत्ता कार्डे उघडली जातात, त्या एफएसआयचा वापर त्या भूखंडावर केला जातो.